بررسی الگوهای مراکز خرید و مجتمع های تجاری در شهر اهواز

فضاها و مراکز تجاری یکی از مهمترین کاربری های شهر محسوب می شوند که سطح قابل توجهی از فضاهای شهری را به خود اختصاص می دهند. مراکز تجاری بشدت جاذب تردد عابران و خودروها می باشند. این موضوع مسبب ایجاد گره های شهری می شود. سطح مراجعه مردم نیز به مراکز تجاری بالا بوده، لذا ترفیع سطح امکانات این مراکز لازم و ضروری است. از آنجا که شهر اهواز در چند دهه اخیر از رشد فیزیکی و جمعیتی بسیار بالائی برخوردار بوده است، مراکز تجاری و مجتمع های خرید بسیار زیادی در آن وجود دارد. این حجم بالا از مراکز خرید، لزوم بررسی و تحلیل امکانات و موقعیت آنها را ایجاب می کند. گسترش مراکز تجاری و تبدیل بازارهای طولی و یک طبقه به ساختمان های بزرگ چند طبقه تجاری، نیازمند تدوین آئین نامه ها و مقررات خاص اداره آنها و مدیریت پیچیده این مراکز می باشد. این موضوع ضرورت انجام تحقیقات متعدد و متنوعی را از دیدگاه های مختلف طلب می کند که تحقیق حاضر یکی از آنها می باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و روش تحقیق آن توصیفی تحلیلی می باشد. شیوه گردآوری اطلاعات به روش اسنادی و مطالعه منابع و همچنین مشاهده میدانی می باشد. مجتمع های تجاری انتخاب شده از نظر شاخص های خدماتی انتخابی از قبیل(پارکینگ، فضای سبز، دسترسی، رمپ، روشنائی و ...)، به طور جداگانه و به صورت زوجی مقایسه شده و وزن نسبی هر کدام نسبت به این معیارها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی مشخص گردیده، سپس وزن معیارها نسبت به یکدیگر مورد سنجش قرار گرفته و با ترکیب آنها، وزن نهائی مجتمع های تجاری اهواز تعیین شده است. بررسی های انجام شده نشان می دهد هفت مرکز تجاری منتخب در این مطالعه، از نظر برخورداری از شاخص -های خدماتی مذکور، دچار مشکلات عدیده ای هستند. به گونه ای که در مواردی تنها یک مرکز تجاری دارای شاخص خدماتی خاص در حد مطلوب است. در مجموع مراکز تجاری هیراد و کارون دارای وضعیت مطلوبتری نسبت به سایر مراکز بوده و مراکز تجاری بازار بزرگ کامپیوتر و بازار مرکزی کیانپارس دارای کمترین قابلیت عرضه خدمات به مشتریان هستند. نتایج پژوهش حاضر می تواند در جهت بهبود مدیریت مراکز تجاری و نیز ساماندهی به وضعیت این مراکز در اختیار مدیران و مسئولان شهری قرار گیرد.